Skip to main content

පට්ට ගවේසි

කුනු හරුප ගීත හා ශෘංගාරාත්මක කලා නිර්මාන අතර වෙනස ගැන ලියන්න කියල ගත්තට ලියලත් වැඩක් නැහැ වගේ හිතෙනවා.  ජාතියේ හැම පැතිකඩක්ම කඩා වැටෙද්දි, පක්ෂ විපක්ෂ භේදයකින් තොරව දේශපාලුවන් විවිධ ක්‍රම ඔස්සේ රට දූෂ්‍ය කරද්දි එක එක පක්ෂවලට තාමත් හුරේ දමන මරි මෝඩ ජනතාවට කුනුහරුප සිංදු හැර ප්‍රබුද්ධ හෝ සරල රස වින්දන සිංදු දැනේවිද! තම මෑනි, මනුස්සයා යුද්ධ කරද්දි, තමන්ව අවජාතන කල දුකට ශිෂ්නයේ සයිස් එක ගැන සිංදු කීමට දෛර්ය ගත් යොහානිට පට්ට (ග)වේසි නිල නාමය ලබා දුන්නත් අපේ නම් කිසි මෙව්ව එකක් නැක. 

දන්නා සිංහලෙන් ඉංග්‍රිසි ඉගෙන ගනිමු - අතිරේකය 8

ඔබ මෙතෙක් ව්‍යාකරණය ඉගෙන ගනිද්දී, spelling ගැන එතරම් සිතන්නේ නැතිවයි සමහර රීතී ගැන ඉගෙන ගත්තේ.  ඇත්තෙන්ම ව්‍යාකරණය ඉගෙනීමේදි මෙවැනි එතරම්ම වැදගත් නොවන දේවල් ගැන වැඩිපුර විස්තර කිරීම ඔබට ව්‍යාකරණය අප්‍රිය කිරීමට හේතුවන බැවිනුයි මෙම මොහොත වන තුරු ඒ ගැන සදහන් නොකළේ.  මෙම අතිරේකය මඟින් ඒවා ගැන ඉගෙන ගනිමු.

ඒකවචන නාම බහුවචන කිරීමේදී පිළිපැදිය යුතු රීතීන්

     1.      සාමාන්‍ය නාමයට පසුව s යෙදිය යුතුය.

cat → cats (කැට්ස්)      cage → cages (කේජස්)

     2.      නාමය s, sh, x, ch (“ච” ශබ්දය), o වලින් අවසන් වේ නම්, es දැමිය යුතුයි.

bus → buses (බසස්)
bush → bushes (බුෂස්)
box → boxes (බොක්සස්)
bench → benches (‍බෙන්චස්)
mango → mangoes (මැන්ගෝස්)

‍එහෙත්, ch වලින් අවසන්වන නාමයේ එම ch ශබ්ද කෙරෙන්නේ “ක්” ලෙස නම්, s විතරක් දැමේ.  තවද, o වලින් අවසන් වන නාමයේ එම o ට පෙර තවත් vowel අකුරක් යෙදී ඇති නම්, හෝ එම වචනය o අකුරින් අවසන් වන පරිදි සෑදී ඇත්තේ දිග වචනයක් කෙටි කිරීම නිසා නම්, හෝ එම වචනය සංගීතයට සම්බන්ධ නාමයක් නම්, මෙහිදීද s විතරක් දැමේ.

monarch → monarchs (මොනාර්ක්ස්)
studio → studios (ස්ටූඩියෝස්)
photo (← photograph) → photos (ෆොටෝස්)
solo → solos (සෝලෝස්) - තනි වාදනය

     3.      y වලින් නාමයක් අවසන් වේ නම්, එම y → i බවට පත්වී es දැමිය යුතුය.

baby → babies (බේබීස්)

එහෙත්, එම y ට පෙර vowel එකක් යෙදී ඇති නම්, s පමණක් දැමේ.

day → days (ඩේස්)

     4.      f හෝ fe වලින් අවසන් වන වචන දහයක් පහළොවක් පමණ බහුවචන වීමේදී එම f,fe කපා ves දැමිය යුතුය.  එම වචන පහත ඇත.  අනෙක් වචන හැමවිටම පාහේ සාමාන්‍ය පරිදි s දැමේ.  “ves" යන්න ශබ්ද කළ යුත්තේ “ෆ්ස්” ලෙසයි.

wife → wives (වයිෆ්ස්)              life → lives (ලයිෆ්ස්)
knife → knives                        calf → calves
shelf → shelves                       self → selves
thief → thieves                        loaf → loaves
wolf → wolves                        leaf → leaves

cliff → cliffs                handkerchief → handkerchiefs
chief → chiefs             cuff → cuffs

     5.      තවත් නාමපද කිහිපයක් තිබෙනවා අක්‍රමවත් ආකාරයට බහුවචන වන.  ඒවා වෙන වෙනම කට පාඩම් කළ යුතුය.  එවැනි පද ඇත්තේ ස්වල්පයකි.

man → men                woman → women (විමෙන්)
ox → oxen                   child → children
foot → feet                 tooth → teeth
 
*man/men/woman/women යන වචනයකින් අවසන් ‍වෙන සංයුක්ත නාමද ඉහත දැක්වූ ලෙස බහුවචන කෙරේ.  උදා:
 
sportsman → sportsmen        chairman → chairmen
spokeswoman → spokeswomen

ඉංග්‍රිසියට ලතින්, ප්‍රංශ වැනි වෙනත් භාෂාවලින්ද වචන පැමිණ ඇත.  එසේ පැමිණි බොහෝ නාම බහුවචන ‍කිරීමට එම භාෂාවන්හි ඒවා බහුවචන කෙරුණු ක්‍රමම යොදාගෙන ඇත.  ඒවා බැලූ බැල්මට ඉහත s ක්‍රමය නොවන බැවින් අක්‍රමවත් ගොඩට දැමීමට සිදු වෙනවා.  උදා:

antenna → antennae              formula → formulae
datum → data                         ultimatum → ultimata

එහෙත්, දැන් දැන් එම නාමපදද s ක්‍රමයට බහුවචන කිරීමට කවුරුත් උනන්දු වෙනවා.  එමනිසා, ඉස්සර ක්‍රමයට ඒවා අක්‍රමවත් නාම වුවත්, නූතන ක්‍රමය අනුව ඒවාද ක්‍රමවත් නාම ලෙස සැලකිය හැකියි නේද?

antenna → antennas              formula → formulas
datum/data → datas              ultimatum → ultimatums

     6.      ලිපි ලේඛනවලදී අපට අපූරු බහුවචන කරන ක්‍රමයක් හමු වේ.  බොහෝ දෙනා මේ ගැන දන්නේද නැත.  එම ක්‍රමය යෙදෙන්නේ abbreviation (කෙටිකරපු පද) සදහා පමණි.  මෙහිදී කෙරෙන්නේ, කෙටි කරපු පදයේ අවසන් අකුර බහුවචන කිරීමේදී ද්විත්ව කිරීමයි.

VIP → VIPP                 SSP → SSPP
PPP                         DIG → DIGG


ඒකවචන simple tense වර්ථමාන ක්‍රියාව බහුවචන කිරීමේ රීතීන්

ඇත්තෙන්ම ඔබට මෙහිදී අමුතුවෙන් ඉගෙනීමට දෙයක් නැත.  පෙර දැක්වූ ඒකවචන නාම බහුවචන කරන ක්‍රමය දන්නේ නම්, එම රීතිම සුදුසු ආකාරයට කිරීමයි මෙහිදීද කෙරෙන්නේ.  උදා:

eat → eats                  brush → brushes
crunch → crunches     go → goes
fly → flies                    play → plays
puff → puffs               
do → does (“ඩස්” ලෙස ශබ්ද කෙරේ) have → has (← haves)


ing-ක්‍රියාව සෑදීමේ රීතීන්

     1.      ක්‍රියාව අගට -ing දැමිය යුතුය.

eat → eating   drink → drinking

     2.      ක්‍රියාපදය අවසන් වන්නේ e අකුරින් නම්, එම e අකුර ඉවත් කර -ing දැමිය යුතුය.

glue → gluing             dance → dancing

     3.      ක්‍රියාපදය ie වලින් අවසන් වේ නම්, එම ie → y බවට හරවා -ing දැමිය යුතුය

lie → lying

     4.      ක්‍රියාපදය අග කෙළවර වන්නේ “එක් ගතකුරක් + එක් ස්වරයක් + එක් ගතකුරක්” ලෙස නම්, එම ගතකුර ද්විත්ව කර, -ing දැමිය යුතුය.

plug → plugging         sit → sitting
compact → compacting (අගින් ගතකුරු දෙකක් එකට ඇත)
load → loading (අග ගතකුරට පෙර ස්වර දෙකක්ම ඇත.)


ed-ක්‍රියාව සෑදීමේ රීතීන්

     1.      ක්‍රියාවේ අගට -ed දැමිය යුතුය.

play → played (ප්ලේඩ්)          work → worked (වර්ක්ඩ්)

     2.      ක්‍රියාව e වලින් අවසන් වේ නම්, d පමණක් දැමේ.

dance → danced                     please → pleased

     3.      ක්‍රියාව y වලින් අවසන් වේ නම්, y → I කර, ed දැමිය යුතුය.

cry → cried                 fly → flied

     4.      ඉහත -ing දැමීමේ අග අකුර ද්විත්ව වීම පිළිබඳ 4 වෙනි රීතිය මෙහිදීද වලංගු වේ.

submit → submitted  omit → omitted
compact → compacted          load → loaded

     5.      ඉහත ක්‍රමවත් ක්‍රම හැරුණු විට අක්‍රමවත් ක්‍රියාපද යනුවෙන් හැඳින්වෙන ක්‍රියාපද 150 සඳහා වෙන වෙනම අතීත (හා past participle) රූප ඇත.  එම අක්‍රමවත් ක්‍රියා ටික අතිරේකය - 4 (පිටු 225 බලන්න) හි දක්වා ඇත.


විශේෂණ වලට -er/-est දැමීමේ රීතින්

මෙහිදී පිළිපැදිය යුතු රීතීන් බොහෝ දුරට -ed දමනවිට පිළිපැද්ද රීතීන්ට අනුරූප වේ.  උදා:

hard → harder/hardest           fat → fatter/fattest
happy → happier/happiest     gay → gayer/gayest
safe → safer/safest                 compact → compacter/compactest

ඊ‍ට අමතරව, අක්‍රමවත් ලෙස සෑදෙන විශේෂණ පද කිහිපයක්ද ඇති අතර ඒවා පහත දක්වා ඇත.

bad                  worse              worst
good                better              best
much/many     more               most
a little/a few   less                  least


-ly යොදා නාම විශේෂණ ක්‍රියා විශේෂණ බවට පත්කිරීමේ රීතින්

මෙම රීතිද නාමපද බහුවචන කරන රීතින්ට අනුරූපව පවතී.  එමනිසා, අමුතුවෙන් පාඩම් කළ යුතු නැත. එහෙත් අප එකින් එක එම රීති සලකා බලමු.

     1.      සාමාන්‍ය නාම විශේෂණයට පසු -ly යෙදිය යුතුය.
secret → secretly       foolish → foolishly

     2.      නාම විශේෂණය අවසන් වන්නේ y අකුරින් නම්, එය i බවට පත් වී ­-ly දැමේ.

happy → happily         easy → easily

     3.      නාම විශේෂණය -ic යන්නෙන් අවසන් වේ නම්, -ly වෙනුවට -ally යෙදිය යුතුය.

scientific → scientifically       logic → logically

ඉහත ක්‍රමවත් විදියට බැහැරව අක්‍රමවත් විදියටද නාම විශේෂණවලින් ක්‍රියා විශේෂණ කිහිපයක් සෑදේ. 

fast (වේගවත්)fast (වේගෙන්/වේගවත්ව)

නාම හා ක්‍රියා විශේෂණ දෙකමට ඇත්තේ එකම ස්වරූපයයි.


hard (තද, මහන්සියෙන් වැඩකරන) hard (තදින්, මහන්සියෙන්)

නාම හා ක්‍රියා විශේෂණ දෙකම සමානය.  එහෙත්
hardly ලෙසද ක්‍රියා විශේෂණයක් පවතින අතර එහි තේරුම “නැති තරම්” යන්නයි.

Comments

Popular posts from this blog

දන්නා සිංහලෙන් ඉංග්‍රිසි ඉගෙන ගනිමු - පාඩම 1

මෙම පොත (පාඩම් මාලාව) පරිශීලනය කිරීමට ඔබට එදිනෙදා සිංහල භාෂාව භාවිතා කිරීමේ හැකියාව හා සාමාන්‍ය බුද්ධිය පමණක් තිබීම අවම සුදුසුකම ලෙස මා සලකනවා.  තවද, ඇසෙන පරිදි ඉංග්‍රීසි අකුරින් ලිවීමට හැකිවීම හා ඉංග්‍රීසියෙන් ලියා ඇති දෙයක් කියවීමට හැකි නම්, ඔබට මෙතැන් සිට මෙම පාඩම් මාලාව කියවා ඉගෙන ගත හැකිය.  ඔබට එසේ ඉංග්‍රීසි කියවීම හා ලිවීම ගැන දැනීමක් දැනටමත් නොමැත්තේ නම්, කරුණාකර මෙ‍ම පොතෙහි “අතිරේකය - 1 ”  බලා පළමුව එම හැකියාව ඇති කරගන්න.  තවද, හැකි පමණ ඉංග්‍රීසි වචනද පාඩම් කරගන්න. ඔබ හිතවතෙකුගේ නිවසකට හෝ වෙනත් පිටස්තර තැනකට යන විටෙක හැසිරෙන්නේ ඔබට අවශ්‍ය විදියටම නෙමේ නේද?  එනම්, පිට නිවසකට ගිය විට අහවල් පුටුව තිබෙන තැන හරි නැහැ, අහවල් එක මෙහෙම තිබෙන්නට ඕනෑ ආදී ලෙස ඔවුනට පවසන්නේ නැහැ, මොකද අප සිටින්නේ අනුන්ගේ තැනක නිසා.  එලෙසම, ඉංග්‍රීසි භාෂාව යනු සිංහල නොවේ.  ඔබ කැමැති වුවත් නැතත් ඉංග්‍රීසි ඉගෙනීමේදීද අප ඉංග්‍රීසි ව්‍යාකරණ රීති හා රටා එපරිද්දෙන්ම උගත යුතුය.  එනම්, සෑම සිංහල වගන්ති රටාවක්ම ඉංග්‍රීසියට ඔබ්බන්නට නොව, ඉංග්‍රීසියේ ඇති රටා ඔබ දන්නා සිංහල භාෂාව තුළින් ඉගෙනීමට උත්සහ කළ යුතුය. 

දන්නා සිංහලෙන් ඉංග්‍රිසි ඉගෙන ගනිමු - අතිරේකය 1

මූලික ඉංග්‍රීසි ලිවීම හා කියවීම ඉංග්‍රීසියෙන් ලියන්නේ හා ඉංග්‍රීසියෙන් ලියා ඇති දෙයක් කියවන්නේ කෙසේද?  ඉංග්‍රීසිය ඉගෙනීමට පෙර ඔබට මෙම හැකියාව තිබිය යුතුමය.  එය එතරම් අපහසු දෙයක්ද නොවේ.  ඔබේ උනන්දුව හොඳින් ‍තිබේ නම්, පැය කිහිපයකින් ඔබට මෙම හැකියාව ඇති කර ගත හැකිය.  මුල සිට පියවරෙන් පියවර එය උගන්වන්නම්.   මුලින්ම මිනිසා භාෂාවක් භාවිතා කළේ ශබ්දයෙන් පමණි.  එනම් ලිඛිත භාෂාව ඇති වූයේ පසු කාලයකදීය.  කටින් නිකුත් කරන ශබ්ද කනින් අසා ඔවුන් අදහස් උවමාරු කර ගත්තා.  පසුව ඔවුන්ට වුවමනා වුණා මෙම ශබ්ද කොලයක හෝ වෙනත් දෙයක සටහන් කර ගන්නට.  ඒ සඳහායි අකුරු නිර්මාණය කර ගත්තේ.  එම අකුරු නියෝජනය කරන්නේ ශබ්දයි .  මෙසේ මූලික අකුරු කිහිපයක් ඔවුන් එක එක භාෂාව සඳහා නිර්මාණය කර ගත්තා.  ඉංග්‍රීසියේදී මෙලෙස මූලික අකුරු 26ක් ඇත.   එය ඉංග්‍රීසි හෝඩිය ලෙස හැඳින් වෙනවා. අප ඉගෙන ගත යුත්තේ මෙම අකුරු මඟින් නියෝජනය කෙරෙන ශබ්ද මොනවාද යන්නයි.  එවිට ඔබට ඉංග්‍රීසි ලිවීමට හා කියවීමට හැකි වෙනවා.  ඊට පෙර අප අකුරු 26 දැනගත යුතුයි.  එම අකුරු 26 පහත දක්වා ඇත.  ඉංග්‍රීසියේදී සෑම අකුරක්ම “සිම්පල්” හා “කැපිටල්” ලෙස දෙයාකාර

කතාවක් කර පොරක් වන්න...

කෙනෙකුගේ ජීවිතය තුල අඩුම වශයෙන් එක් වතාවක් හෝ කතාවක් පිරිසක් ඉදිරියේ කර තිබෙනවාට කිසිදු සැකයක් නැත. පාසැලේදී බලෙන් හෝ යම් සංගම් සැසියක හෝ රැස්වීමක හෝ එම කතාව සමහරවිට සිදු කර ඇති. පාසලේදී කතා මඟ හැරීමට ටොයිලට් එකේ සැඟවුනු අවස්ථාද මට දැන් සිහිපත් වේ. එහෙත් එදා එසේ කතා මඟ හැරීම ගැන අපරාදේ එහෙම කළේ යැයි අද සිතේ. යහලුවන් ඉදිරියේ "පොර" වෙන්න තිබූ අවස්ථා මඟ හැරුණේ යැයි දුකක් සිතට නැඟේ. ඇත්තටම කතාවක් කිරීම "පොර" කමකි. දක්ෂ කතිකයන්ට සමාජයේ ඉහල වටිනාකමක් හිමි වේ. පාසැලේදී වේවා, මඟුලක් අවමඟුලක් හෝ වෙනත් ඕනෑම සමාජ අවස්ථාවකදී වේවා දේශපාලන වේදිකාව මත වේවා කතාවක් කිරීමේදී පිලිපැදිය යුත්තේ සරල පිලිවෙතකි. එහෙත් එම සරල පිලිවෙත තුල වුවද, තමන්ගේ අනන්‍යතාව රඳවන කතාවක් කිරීමට කාටත් හැකිය. පුද්ගලයාගෙන් පුද්ගලයා වෙනස් වේ. එම වෙනස ප්‍රසිද්ධ කතා (public speaking) තුලද පවත්වාගත හැකිය. මේ ගැන මට ලිපියක් ලියන්නට සිතුනේ මාගේ මිතුරෙකුට ප්‍රසිද්ධ කතාවක් කිරීමට අවශ්‍ය වී, ඒ ගැන මේ ළඟ දවසක අප පැයක් පමණ සිදු කළ සංවාදයක් නිසාය. මා ප්‍රසිද්ධ දේශකයකු නොවුණත් මේ විෂය සම්බන්දයෙන් පාසැල් කාලයේ සිටම පත

දෛශික (vectors) - 1

එදිනෙදා ජීවිතයේදිත් විද්‍යාවේදිත් අපට විවිධාකාරයේ අගයන් සමඟ කටයුතු කිරීමට සිදු වෙනවා . ඉන් සමහරක් නිකංම සංඛ්‍යාවකින් ප්‍රකාශ කළ හැකි අගයන්ය . අඹ ගෙඩි 4 ක් , ළමයි 6 දෙනෙක් ආදී ලෙස ඒවා ප්‍රකාශ කළ හැකියි . තවත් සමහර අවස්ථාවලදී නිකංම අගයකින් / සංඛ්‍යාවකින් පමණක් ප්‍රකාශ කළ නොහැකි දේවල් / රාශි (quantity) හමු වේ . මෙවිට “මීටර්” , “ තත්පර” , “ කිලෝග්‍රෑම්” වැනි යම් ඒකකයක් (unit) සමඟ එම අගයන් පැවසිය යුතුය ; නැතිනම් ප්‍රකාශ කරන අදහස නිශ්චිත නොවේ . උදාහරණයක් ලෙස , “ මං 5 කින් එන්නම්” යැයි කී විට , එම 5 යනු තත්පරද , පැයද , දවස්ද , අවුරුදුද ආදි ලෙස නිශ්චිත නොවේ . මේ දෙවර්ගයේම අගයන් අදිශ (scalar) ලෙස හැඳින්වේ . අදිශයක් හෙවත් අදිශ රාශියක් යනු විශාලත්වයක් පමණක් ඇති දිශාවක් නැති අගයන්ය . ඔබේ වයස කියන විට , “ උතුරට 24 යි , නැගෙනහිරට 16 යි” කියා කියන්නේ නැහැනෙ මොකද දිශාව යන සාධකය / කාරණය වයස නමැති රාශියට වැදගත්කමක් නැත . එහෙත් සමහර අවස්ථා තිබෙනවා අගයක් / විශාලත්වයක් (magnitude) මෙන්ම දිශාවක්ද (direction) පැවසීමට සිදු වන . මෙවැනි රාශි දෛශික (vector) ලෙස හැඳින්වේ . උදාහරණයක් ලෙස , ඔබ යම් “බලයක්

දැනගත යුතු ඉංග්‍රිසි වචන -1

ඉංග්‍රිසි බස ඉගැනීමේදී වචන කොපමණ උගත යුතුද, එම වචන මොනවාදැයි බොහෝ දෙනෙකුට මතුවන ගැටලුවක් වන අතර, බොහෝ දෙනා ඊට විවිධ පිලිතුරුද සපයා ඇත. මේ ගැන හොඳින් පරීක්ෂණය කර ඇමරිකානු ආයතනයක් විසින් වචන 5000ක ලැයිස්තුවක් ඉදිරිපත් කර ඇත. එම ලැයිස්තුව මා කෙටස් දෙකකට (දිගු වැඩි නිසා) සිංහල තේරුම්ද සහිතව ඉදිරිපත් කර ඇත. (මේවා සැකසුවත් සෝදුපත් බලා නැති නිසා සුලු සුලු දෝෂ සමහරවිට තිබිය හැකිය). පහත ලැයිස්තුවේ වචන 2500ක් ඇත.    Word    තේරුම        be    ඉන්නවා    and    හා    of    ගේ    in    තුල    to    ට    have    තියෙනවා    to    ට    it    ඒක, ඌ    I    මම    that    ... කියලා, ඒ/අර, ඒක/අරක    for    සඳහා    you    ඔබ, ඔබලා    he    ඔහු    with    සමඟ    on    මත    do    කරනවා, "මෙව්ව කරනවා"    say    කියනවා    this    මේ, මේක    they    උන්, ඒවා, ඒගොල්ලෝ    at    දෙස, අසල    but    නමුත්    we    අපි    his    ඔහුගේ    from    සිට, ගෙන්    not    නැහැ    by    විසින්, මඟින්    she    ඇය    or    හෝ, හෙවත්    as    විට, නිසා, වශයෙන්    what    මොකක්ද,