දන්නා සිංහලෙන් ඉංග්‍රිසි ඉගෙන ගනිමු - පාඩම 7

ප්‍රශ්න සෑදීම

ඉංග්‍රීසියේදී ප්‍රධාන වශයෙන් ප්‍රශ්න දෙයාකාරයකින් සකස් කළ හැකිය.  ඉන් ඉක් ක්‍රමයක් ගැන ඔබ දැනටමත් හොඳින් දන්නවා.  ඇත හෝ නැත අර්ථයේ ප්‍රශ්න සෑදීම ගැනයි මා දැන් සඳහන් කළේ.

Are you coming to the party tomorrow?
Have you seen Kamal lately?

මෙවැනි ප්‍රශ්නයක් ඇසූ විට, ඒවාට ලැබෙන්නේ “ඔව්” හෝ “නැහැ” යන පිළිතුරු නේද?  ඇත්තෙන්ම, එවැනි ප්‍රශ්නයකට ඉතා කෙටියෙන් yes (ඔව්) හෝ no (නැහැ) යනුවෙන් පිළිතුරු දිය හැකිය.

Did you go to the party yesterday?   Yes  (හෝ No)
Have you gone to Katharagama?  No  (හෝ Yes)

එහිදී ඔබගෙන් ප්‍රශ්නය අසන විට, ඔබ සිතිය යුත්තේ ඒ අසන දේ තමන් ඇත්තටම කරනවාද හෝ නොකරනවාද යන්නයි.  ඔබ එය කරනවා නම්, yes ලෙසද, කරන්නේ නැතිනම් no ලෙසද පිළිතුරු දිය යුතුය.  මා මෙය අවධාරණය කර කියා සිටිනවා.  ඔබෙන් ඇසුවේ ඇත ප්‍රශ්නයක් වුවත් නැත ප්‍රශ්නයක් වුවත්, ඔබ සිතිය යුත්තේ තමන් ඒ දේ කරනවාද නැද්ද කියා පමණි.  අසන විදිය වැදගත් නැත.  ඒ අනුව,

Are you eating rice?               හෝ
Are you not eating rice?

ලෙස ඔබගෙන් ප්‍රශ්නය අසනවා නම්, ඔබ කළ යුත්තේ, එම කෙනා ඇසුවේ ඇත ප්‍රශ්නයක් ලෙසද නැත ප්‍රශ්නයක් ලෙසද යන වග අමතක කර, ඔබගෙන් ඒ අසනු ලබන දේ කරනවා නම්, yes කියාද, කරන්නේ නැති නම්, no කියාද පිළිතුරු දීම පමණි.

Exercises 7-1
Have you gone to Sripada?  …………………  (ගිහිල්ලා තිබේ නම් මෙහි දමන්නේ කුමක්ද?)
Do you not eat beef?  …………………  (කනවා නම් කුමක්ද දමන්නේ?)
Did you not eat chicken yesterday?  ……………….  (කෑවේ නැති නම් දමන්නේ කුමක්ද?)

ඉහත yes ට සමාන අර්ථයේ වෙනත් පදද අවශ්‍ය නම් භාවිතා කළ හැකිය.  එම පද නම්, yeah, yep වේ.  තවද, of course, certainly, definitely, sure ආදී පදද ආසන්න වශයෙන් yes යන්නට සමානය.  (එම වචන වල ඇත්තටම තිබෙන්නේ “සත්තකින්ම/අනිවාර්යෙන්ම” වැනි අර්ථ වේ.)

එපරිද්දෙන්ම, no ට සමාන පද ලෙස nope යන්න යෙදිය හැකිය.  තවද, never, of course not, certainly not, definitely not ආදි ලෙසද ආසන්න ලෙස no ට සමාන තේරුමින් යෙදිය හැකිය.

කෙනෙකු ඉතාම අවධාරණය කරනු පිණිසි “කවදාවත් කවදාවත් කවදාවත් ... නැහැ” ආදි ලෙස කියන විදියක් සිංහලේ පවතිනවා නේද?  ඉංග්‍රීසියේද ඊට සමාන යෙදුමක් ඇත.  එය “never ever ever …” වේ.  (ever යන කොටස සිංහලේ “කවදාවත්” යන කොටසට සමානයි නේද?  එය ඔබට අවශ්‍ය තරම් යෙදිය හැකිය.  උදා: ‍

”never ever ever ever ever …”)

Are you coming to the party tomorrow?  Sure.  (yes)
Have you lied to her?  Never ever.

ඉහත අප ඉතාම කෙටියෙන් උත්තර දෙන හැටි ඉගෙන ගත්තා (ඇත්තෙන්ම එය ඔබ දැනටමත් දැනන් සිටින්නට ඇතැයි මා සිතනවා).  එහෙත්, එවැනි yes, no ක්‍රමයට හැමවිටම පිළිතුරු සැපයීම සුදුසු නොවේ.  සමහර විටෙක, අපට දිගු වාඛ්‍ය භාවිතා කර පිළිතුරු සැපයීම කළ යුතු වෙනවා.  එය කිරීම ඉතා පහසුය.  පෙර පරිදිම, yes හෝ no යොදා, ඉන්පසු කෙටි සුදුසු වාඛ්‍යයක් ලිවිය යුතුය.  එනම්, ඔබගෙන් අසන ලද දේ ඔබ කරනවා නම්, yes දමා, ඉන්පසු එය එසේ කරන බව ඇත ප්‍රකාශනයකින් ලිවිය යුතුය.  එසේම, ඔබ එය කරන්නේ නැතිනම්, no දමා, ඉන්පසු නැත ප්‍රකාශනයක් ලිවිය යුතුය.

Yes ට පසුව නැත ප්‍රකාශනයක් හෝ No ට පසුව ඇත ප්‍රකාශනයක් හෝ කිසි විටෙක ලියන්නේ නැත.  එය ඉතා හොඳින් මතක තබා ගන්න.  සුද්දාගේ එම ක්‍රම‍යට පිළිතුරු දෙන විදිය හුරු වන්න.

Did you go to the market with your mother to buy foods?
            Yes, I went.
            No, I did not go.

Have you seen Kamal with his dog?  Yes, I have seen.
                                                            No, I have not seen.

Exercises 7-2
Has Kamal played rugby in school?  ……………………..  (ඔව් නම්)
                                                          ….…………………  (නැහැ නම්)
Will he not do it for me?  ……………………………………  (නැහැ නම්)
                                          ........................................ (ඔව් නම්)

ඉහත ආකාරයට දිගට පිළිතුරු දීම සාමාන්‍යයෙන් සිදුවේ.  එහෙත්, ඉහත දීර්ඝ ආකාරයට පිළිතුරු දීම අවශ්‍ය නම් තවත් හුරුබුහුටි කර ගත හැකිය.  එහිදී, පිළිතුරෙහි ඇත හෝ නැත ප්‍රකාශය සම්පූර්ණයෙන්ම ලියන්නේ නැත.  ක්‍රියාවේ පළමු කොටස පමණක් (නැත ප්‍රකාශනයේදී නම් not ද ඇතුළත්ව) දමනු ලැබේ.

Yes, I am eating. → Yes, I am.
No, I am not eating. → No, I am not.
Yes, I eat apples. → Yes, I do.
No, she does not eat apples. → No, she does not.

Did you go to the market with your mother to buy foods?
            Yes, I did.
            No, I did not.
Have you seen Kamal with his dog?  Yes, I have.
                                                            No, I have not.

Exercises 7-3
Has Kamal played rugby in school?  …………………………..  (ඔව් නම්)
                                                          ………………………  (නැහැ නම්)
Will he not do it for me?  …………………………………………  (නැහැ නම්)
                                          .............................................. (ඔව් නම්)

අවසාන වශයෙන් කිව යුත්තේ, ප්‍රශ්නය අසනු ලැබූ tense එකෙන් හා කාලයෙන් (අතීත, වර්ථමාන, අනාගත) පිළිතුරද තිබිය යුතු බවයි.  ඉහත සියලු උදාහරණ බලන්න.  ප්‍රශ්නය අසනු ලැබූ tense එකෙන් හා කාලයෙන්ම පිළිතුරු ලියා තිබෙනවා නේද?  ඇත්තටම, එය ඉබේම වගේ ඔබ විසින් එසේ ලියැවේ.  මා වැඩි හොඳට මතක් කළා පමණි.

WH-ප්‍රශ්න

ඉහත අප කතා කළේ සාමාන්‍ය ඇත/නැත ප්‍රශ්න හා ඊට නිවැරදිව පිළිතුරු සපයන ආකාරයයි.  ඉහතදී සඳහන් කළ පරිදි, ඉංග්‍රීසියේ තවත් ක්‍රමයකින් ප්‍රශ්න සෑදිය හැකිය.  ඒවාට ඔව් හෝ නැහැ ලෙස පිළිතුරු සැපයිය නොහැකිය.  එම ප්‍රශ්න ක්‍රමය WH-ප්‍රශ්න ලෙස හැඳින්වෙනවා.  එම ප්‍රශ්න සෑදෙන්නේ පහත සඳහන් “ප්‍රශ්නවාචී” පදයක් මුල් කර ගෙනය.

WHAT - මොකක්ද/මොන         WHICH - කෝකද/කොයි
WHEN - කවද්ද/කීයටද             WHY - ඇයි
WHERE - කොහේද                WHO - කවුද
WHOM - කාවද                      WHOSE - කාගේද/කාගේ
HOW - කොහොමද

බලන්න ඉහත සියලු පද (how හැර) පටන් ගන්නේ wh වලින් නේද?  එමනිසයි ඒවාට wh-ප්‍රශ්න යැයි කියනු ලබන්නේ.  තවද, ඉහත කවුද, කොහේද වැනි ප්‍රශ්නවාචී පදයක් සහිත ප්‍රශ්නයකට ඔව් හෝ නැහැ ලෙස පිළිතුරු සැපයිය බැරි බවත් පේනවා නේද?  දැන් බලමු එම ප්‍රශ්නවාචී පදවලින් ප්‍රශ්න සාදන අයුරු.  එය ඉතාම සරළය.

සාමාන්‍යය ඇත හෝ නැත ප්‍රශ්න ස්වරූපයේ වාඛ්‍යයක් ඉදිරියෙන් ඉහත පද වලින් ඔබට අවශ්‍ය තේරුම‍ දෙන වචනයක් යොදන්න.  එපමණයි.  උදාහරණ ලෙස,

When (කවදා)
Where (කොහේ)
What (කුමක්)       + are you doing? (ඔබ කරනවාද?)
Why (ඇයි)
How (කෙසේ)

When are you doing?  (කවදා ඔබ කරනවාද/කවදද ඔබ කරන්නේ?)
Where are you doing?  (කොහේ ඔබ කරනවාද/කොහේද ඔබ කරන්නේ?)
What are you doing?  (කුමක් ඔබ කරනවාද/කුමක්ද ඔබ කරන්නේ?)
Why are you doing?  (ඇයි ඔබ ‍කරන්නේ?)
How are you doing?  (කොහොමද ඔබ කරන්නේ?)
Whom did you see?  (කාවද ඔයා දැක්කේ?)

Exercises 7-4
What did she tell you?  (.........................................................)
When will he come again?  (........................................................)
Why are you not telling the truth?  (............................................)
How do you think about him?  (....................................................)
When the bus comes, what are you planning to do?  (.................)

ඉහත ආකාරයෙන් ප්‍රශ්න සෑදීම (එනම්, දැනටමත් ඇත හෝ නැත අරුතින් ඇති ප්‍රශ්න ස්වරූපයේ වාඛ්‍යයකට ඉදිරියෙන් wh පදයක් යෙදීම) who යන පදය සමඟ කළ නොහැකිය.  ඒ ඇයි?

ඉහත වාඛ්‍ය දෙස බලන විට පෙනී යන්නේ wh පදයක් හා උක්තයක් යන දෙකම වෙන වෙනම වාඛ්‍ය තුළ තිබෙන බවයි.  ඊට හේතුව, අප wh පදයක් දමන්නේ දැනටමත් නිසි ලෙස සකසා ඇති ස්වාධීන ප්‍රශ්න ස්වරූපයේ වාඛ්‍යයකට වීමයි.  (ස්වාධීන වාඛ්‍යයක් තුළ අනිවාර්යෙන්ම උක්තයක් (s) හා ක්‍රියාවක් (v) තිබිය යුතු බව ඔබ දැන් හොඳින් දන්නවා.)

එහෙත් සමහර ප්‍රශ්නවලදී wh පදයම උක්තය ‍වන අවස්ථා තිබෙනවා.  වාසනාවකට මෙන්, ඉහත පද අතුරින් ප්‍රධාන වශයෙන් එලෙස යෙදෙන්නේ who පදයයි.  who යෙදෙන විට එය හැමවිටම උක්තය වේ.  එමනිසා, who සහිත ප්‍රශ්නයක් සාදනු ලබන්නේ සාමාන්‍ය SVo ක්‍රමයට ප්‍රකාශ ස්වරූපයෙන් පද ලිවීමෙනි.  එහිදි උක්තය ලෙස who යෙදේ.  තවද, who පදය හැම විටම ඒකවචන ලෙස සැලකිය යුතුය.  සමහරෙක් බහුවචන අර්ථයක් (කවුරුහුද) අවශ්‍ය වූ විට එය බහුවචන පදයක් ලෙස සලකා වාඛ්‍ය සකස් කරනවා.  එහෙත් එසේ කිරීම අවශ්‍ය නැහැ.

Who is coming today?  (අද කවුද/කවුරුහුද එන්නේ?)

Exercises 7-5
Who told you about it?  (........................................................)
Who will win the match?  (..........................................................)
……………………………………………….  (කවුරු විභාගය සමත් වෙයිද?)

ඊට අමතරව what, whose හා which යන පදද who ලෙස ලිවිය යුතු අවස්ථා ඇත.  එසේ වන්නේ එම පද වාඛ්‍යයේ උක්තය වන අවස්ථාවලදීය.  එවිට, what, which, whose යන පද සහිත වාඛ්‍යයක වෙනත් උක්තයක් නැත.  what, whose හෝ which ම උක්තය ලෙස පවතී.

Which is your pen?  (කෝකද ඔයාගෙ පෑන?)
Whose is this pen?  (මේ පෑන කාගෙද?)

Exercises 7-6
What made it red?  (....................................)
…………………………………  (එය නිල්/නිල් පාට කරන්නේ මොකක්ද?)
What is your name?  (.............................................)

ඒ අනුව පෙනී යන්නේ what, whose, හා which පමණක් දෙබිඩි චරිත ඇති බවයි.  ඒවා වාඛ්‍යයේ උක්ත බවට පත් වූ විට who ලෙසද, උක්ත ලෙස නොපවතින විට සාමාන්‍ය where, why ආද ලෙසද වාඛ්‍ය සෑදේ.

whose යන පදය හැමවිටම වාගේ යෙදෙන්නේ නාම විශේෂණයක් ලෙසය.  ඊට අමතරව, what හා which යන පදද විශේෂණ ස්වරූපයෙන්ද වාඛ්‍යවල යෙදේ.  එනම්, එම පද තවත් නාමපදයක් සමඟ යෙදී ප්‍රශ්න සෑදේ.

whose book - කාගේ පොතද
what book - මොන පොතද
which book - කොයි පොතද

Whose book did you see on the table?  (කාගේ පොතද මේසෙ උඩ දැක්කේ?)
What pen do you like?  (මොන පෑනද ඔයා කැමැති?)
Which bag did you buy?  (කොයි බෑගයද ඔයා මිළට ගත්තේ?)

Exercises 7-7
Whose article won the first prize?  (..............................................)
What flower do you like the most?  (............................................)

ඉහත wh පද සමඟ සුදුසු නිපාත යොදා එම නිපාත මඟින් දෙන තේරුමද සහිත ප්‍රශ්නවාචී පද සාදාගත හැකිය.  අමුතුවෙන් කට පාඩම් කිරීමට දෙයක් මෙහි නැත.  නිපාත තේරුම ප්‍රශ්නවාචි පදයට ලැබෙන බව මතක තබා ගැනීම ප්‍රමාණවත්ය.  උදාහරණ ලෙස,

Where →        from where (කොහෙන්ද)
                        to where (කොහාටද)

What →           to what (මොකටද)
                        from what (මොකෙන්ද)
                        in what (මොකක් තුළද)
                        by what (මොකක් මඟින්ද)

From where is he coming?  (කොහෙන්ද/කොහෙ සිටද එයා එන්නේ?)
To where are you going?  (කොහාටද ඔයා යන්නේ?)
In what did you hide it?  (‍මොකේද/මොකක් තුළද ඔයා ඒක හැංගුවේ?)

Exercises 7-8
With whom did she come to the party?  (.....................................)
On what do you put the glass?  (.............................................)

විධාන

අහවල් දේ කරන්න හෝ අහවල් දේ කරන්න එපා ලෙස පවසන වාඛ්‍ය විධාන වේ.  විධානයක් හැම විටම දෙනු ලබන්නේ තමන් ඉදිරියෙන් සිටින අයටයි (එනම්, ඔබ/you).  ඉංග්‍රීසියෙන් විධාන සාදන විධි කිහිපයක් ඇත.  ඉන් ප්‍රධාන ක්‍රමය වන්නේ, උක්තය ලෙස you යොදා, SVo ක්‍රමයට සාමාන්‍ය විදියට simple tense වාඛ්‍යයක් සෑදීමයි.

You eat rice now.  (ඔබ දැන් බත් කන්න.)
You do not eat rice now.  (ඔබ දැන් බත් කන්න එපා.)

Exercises 7-9
You go to bed now.  (.............................................................)
You do your home work.  (.........................................................)
................................................... (ටීවි බලන්න එපා.)

හැමවිටම උක්තය you වන නිසා, අවශ්‍ය නම් එම you පදය නැතිව වුවද විධානය ලිවිය හැකිය.  ඇත්තටම අප බොහෝ විට විධාන ලියන්නේ එලෙසය.

You eat now. = Eat now.
You do not eat now. = Do not eat now.

Exercises 7-10
Do not go to bed now.  (.............................................................)
Do your home work.  (.........................................................)
................................................... (ටීවි බලන්න එපා.)

“අහවල් ආකාරයට වෙන්න” (“කරුණාවන්ත වෙන්න”, “ඉංජිනේරුවෙක් වෙන්න” ආදි ලෙස) ලෙසද විධානයක් දිය හැකිය.  එය සාදන්නේ BE (වෙන්න) ක්‍රියාවට පසුව නාම විශේෂණයක් හෝ නාමයක් සුදුසු ලෙස යෙදීමෙනි.  අවශ්‍ය නම් you පදය උක්තය ලෙස යෙදිය හැකිය.

Be good. = You be good.  (හොඳ වෙන්න.)
Be a doctor. = You be a doctor.  (වෛද්‍යවරයෙක් වෙන්න.)
Be a good doctor. = You be a good doctor.  (හොඳ වෛද්‍යවරයෙක් වෙන්න.)

ඉහත Be සහිත විධානවල “එපා” යන අරුත ගෙන ඒමට, do not යන කොටස be ට ඉදිරියෙන් යොදන්න.

Do not be good. = You do not be good.  (හොඳ වෙන්න එපා.)
Do not be a good doctor. = You do not be a good doctor.  (හොඳ වෛද්‍යවරයෙක් වෙන්න එපා.)

Exercises 7-11
Be kind to people.  (...........................................................)
...........................................  (මිනිසුන්ට කෲර වෙන්න එපා.)
.................................................  (හොඳ මනුෂ්‍යයෙක් වෙන්න.)

ඉංග්‍රීසියෙන් විධාන දීමට ඇති තවත් රටාවක් ඇත.  එනම්,

No + ing-ක්‍රියාව

මෙයින් “කරන්න එපා” අර්ථයේ විධාන පමණක් දිය හැකිය.  “එසේ කිරීම තහනම්” යන තේරුමද අවශ්‍ය නම් දිය හැකිය.

No running in this house.  (මේ ගෙදර දුවන්න එපා/දුවන්න තහනම්.)
No smoking.  (දුම් බොන්න එපා/දුම් බීම තහනම්.)

ඉහත විධාන කාරුණිකව කිරීමට අවශ්‍ය නම් please (කරුණාකර/අනේ) යන පදයද යෙදිය හැකිය.

Please come here.  = Come here please.  (කරුණාකර මෙහි එන්න.)
Please no smoking in the room.  = No smoking in the room please.  (කරුණාකර කාමරය තුළ දුම් බොන්න එපා.)

පෙර පාඩමකදී and හා but මඟින් වාඛ්‍ය දෙකක් එකතු කළා මතකයි නේද? එම අවස්ථාවේදී මා සඳහන් නොකළ තවත් එවැනි පදයක් තිබෙනවා.  එය නම් or (හෝ/හෙවත්/නොහොත්/නැතහොත්) යන්නයි.  එයද යොදනු ලබන්නේ and, but යෙදුවාක් මෙන් ස්වාධීන වගන්ති දෙකක් අතරය.  කැමැති නම් “or else” ලෙසද ලිවිය හැකිය.

Kamal will eat it, or (else) Nimal will eat it.  (කමල් එය කාවී, නැතහොත් නිමල් එය කාවි.)
Drink water, or (else) eat an apple.  (වතුර බොන්න, නැතහොත්/එහෙම නැතිනම් ඇපල් ගෙඩියක් කන්න.)
Run or (else) die.  (දුවපන්, නැතිනම් මැරියන්.)

“හෝ” තේරුමින් වචන කිහිපයක් එකතු කිරීමටද or යොදා ගැනෙන බව ඔබ දැන් දුටුවා.  මෙහිදී (සිංහලේදී මෙන්ම) අවසන් or එකට පසුව ඇති නාමපදය (එනම්, එහි ඒකවචන බහුවචන භේදය) අනුව ක්‍රියාව තැබිය යුතුය.

Kamal or I am going to the party tomorrow.  (කමල් හෝ මම හෙට සාදයට යමි.)
They or she writes the letter.  (ඔවුන් හෝ ඇය ලියුම ලියනවා.)

Exercises 7-12
Kamal or I will do it for you.  (.......................................................)
Fight or Flight.  (.......................................................)