තවත් අපූරු ඡන්දයක් නිම විය. එය කරුණු රැසක් නිසා අපූර්ව වේ. සමහරු කියන පරිදි රදලයන්ගේ දේශපාලනයේ අවසානයක් (තාවකාලිකව හෝ) ඉන් සිදු විය. වැඩ කරන ජනයාගේ, නිර්ධන පංතියේ නායකයෙකු හා පක්ෂයක් බලයට පත් වීමද සුවිශේෂී වේ. රටේ මෙතෙක් සිදු වූ සකල විධ අපරාධ, දූෂන, භීෂන සොයා දඩුවම් කරනවා යැයි සමස්ථ රටවැසියා විශ්වාස කරන පාලනයක් ඇති විය. තවද, බහුතර කැමැත්ත නැති (එනම් 43%ක කැමැත්ත ඇති) ජනපතිවරයකු පත් විය. ජවිපෙ නායකයෙක් "තෙරුවන් සරණයි" කියා පැවසීමත් පුදුමය. මේ සියල්ල ලංකා ඉතිහාසයේ පලමු වරට සිදු වූ අපූරු දේශපාලන සංසිද්ධි වේ. මාද විවිධ හේතුන් මත අනුරට විරුද්ධව මෙවර තර්ක විතර්ක, සංවාද විවාද, හා "මඩ" යහමින් ගැසූ තත්වයක් මත වුවද, ඔහු දැන් රටේ ජනපති බැවින් ඔහුට පලමුව සුබ පතමි. ඔහුට විරුද්ධව වැඩ කලත්, මා (කිසිදා) කිසිදු පක්ෂයකට හෝ පුද්ගලයකුට කඩේ ගියේද නැති අතර අඩුම ගණනේ මාගේ ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීමටවත් ඡන්ද පොලට ගියෙ නැත (ජීවිතයේ පලමු වරට ඡන්ද වර්ජනයක). උපතේ සිටම වාමාංශික දේශපාලනය සක්‍රියව යෙදුනු පවුලක හැදී වැඩී, විප්ලවවාදි අදහස්වලින් මෙතෙක් කල් දක්වා සිටි මා පලමු වරට සාම්ප්‍රදායික (කන්සර්වටිව්...
සයිටම් ප්‍රශ්නය කාටත් රටටත් වාසි දායක විදියට විසඳීමට නම් එය පුන්‍යායතනයක් බවට පත් කළ යුතුය. තවද, රෝහල නඩත්තුව හා පවත්වාගෙන යෑමත් සිසුන්ගෙන් අය කර ගන්නා මුදලින් සිදු කළ යුතුය. සුඛෝපභෝගි රෝහලක් රට වැසියාගේ බදු මුදලින් නඩත්තු කිරීම කිසිසේත් සාධාරණ නොවේ (එසේ නැති නම්, අනෙක් රජයේ රෝහල්ද එලෙස උසස් මට්ටමට පත් කළ යුතුය).
එය පුණ්‍යායතනයක් බවට පත් කර දැන් බඳවා ගන්නා ප්‍රමාණය මෙන් සිය ගුණයක් ඉහල නංවා හැකි නම් විදෙස් සිසුන් බඳවා ගැනීමට පහසුකම් සලසා දිය යුතුය. විදේශීය සිසුන්ගෙන් දේශීය සිසුන්ගෙන් අය කරන ගණන මෙන් දෙගුණයක් වත් අය කර ගෙන, ඉන් ලැබෙන ආදායමෙන් දේශීය සිසුන්ට ශිෂ්‍යත්ව ලබා දිය යුතුය.
රජය එසේ ක්‍රියා කිරීම යුක්ති සහගත මෙන්ම සහේතුක වේ. ඉන් විදේශ ආයෝජන අධෛර්යමත් නොවේ අර කාලකන්නි කැබිනට් ප්‍රකාශකයා කියන පරිදි. කිසිවක් තේරුම් ගත නොහැකි මෝඩ මී හරක් නොවෙයි ආයෝජකයන් කියන්නේ. පාණ්ඩුව කියන තරම් විදේශ ආයෝජන ඇත්තේද නොවේ; එනිසානේ රාජ්‍ය දේපල විකුනන් කන්නට මුංට සිදු වී තිබෙන්නේ. එහෙත් මුං කටමැත දොඩවන්නේ හරියට ආයෝජකයෝ අද පෙට්‍රල් ෂෙඩ්වලින් තෙල් ගහ ගන්න පෝලිමේ සිටින්නා සේය.
ඉතිහාසයේ නම්බුකාර විදියට සිදු කරපු මහා බැංකු බැඳුම්කර මංකොල්ලය ගැනත් දැන් දැන් කරුණු හෙලි වෙමින් පවතී. ඒ කාලයේ එහි කිසිදු වැරැද්දක් සිදු වී නොමැති බව පැවසූ අඩනිරුවත් පවුලේ ලොක්කී රෝසිත්, තාත්තගේ නඩුකාරකමත් තමන්ට ගෙවල් දෙක තුනක් තිබෙන බව පම්පෝරි ගහන මන්දමානසික සේනසිංහත් අදත් පෙර ලෙසම හොරකමක් නැතැයි කියන්නට ඉදිරිපත් වන්නේද? රනිල් අර්ජුන්ගේ සම්පුර්න වගකීම භාර ගන්නේ යැයි කැබිනට්ටුවත් පොරොන්දු වෙමින් ඌව මුල් පුටුවට පත් කළේ නම්, දැන් එම වගකීම ඉටුකරමින් ගෙදර ගොස් දැන්වත් ළමයෙකු හදන්නට උත්සහ කළ යුතුය.
හම්බන්තොට වරායේ බරපැන රටට විශාල වැඩිය. එය කාලකන්නි රාජපක්කයාගේ ඔද වැඩි කිරීමට සාදපු සැලසුමකට විනා විද්‍යාත්මක සැලසුමකට සිදු වූවක් නොවන බව පෙනේ. එනිසා එහි වගකීම අඩු කිරීමට වෙනත් රටවලින් වෙස්සන්තරලා එන්නේ නැත. වගකීම මෙන්ම ලාභයද තවත් රාජ්‍ය නොවන ආයතනයක් සමඟ බෙදා ගැනීම මේ වෙලාවේ අත්‍යාවශ්‍ය දෙයකි. සමහරවිට අපට අවශ්‍ය පරිදි කොන්දේසි සියල්ල අදාල ආයතනය විසින් පිළිගැනීමට අකමැති විය හැකිය. කවුරුත් එය තේරුම් ගත යුතු වුවත්, තවමත් රාජපක්ක කල්ලිය මෝඩ හරක් වැසියන් කුලප්පු කරමින් ප්‍රශ්න ඇති කරන බවක් පෙනේ.
එසේ වුවත් රනිල්ගේ හා උගේ නරි කැල රටේ ගහන ගේම් නිසා කාටත් උන්ගේ ක්‍රියාවන් ගැන විශ්වාසයක් නැත. මහනායක හිමිවරුන්ද නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට විරුද්ධ යැයි පවසන්නේ එම අවිශ්වාසය නිසාය. රනිල් බටහිර රාජ්‍යවල කොම්ප්‍රාදෝරුවෙකු ලෙස හැඳින් වුවත් නියම තත්වය නම් ඌ බටහිර රටවලට වෛශ්‍යාකම් කරන වෙසගනකි. ඌ නවතින්නේ මුලු රටම එක එකාට විකුණාය. බටහිරට වෙසගන වුවත්, ලංකාව තුල තුච්ඡ කපටි තගයෙකු ලෙස ක්‍රියා කරයි. සමහරවිට ඌ ලිච්ඡවි න්‍යාය භාවිතා කරනවා ඇත්තේ පිරිස සමඟ නිදන කාමරය තුල පමණක් විය හැකිය.
සාමකාමීව පවත්වන විරෝධතාවලට මුලික මිනිස් අයිතිවාසිකමක් අපට ඇත. එය මහෙස්ත්‍රාත් උසාවියට හෝ නීතිය නමා පස්ස පැත්තේ ගාගෙන සිටින දේශපාලුවන්ට යස් සර් නෝ සර් කියන නපුංසක පොලිස්පතිනිට (පතියෙක් ලෙස වැඩ කරන බවක් නොපෙනේ) අතික්‍රමණය කළ නොහැකිය. ඊයේ තෙල් සංස්ථාවේ සේවකයන් කළ වැඩ වර්ජනය හරිද වැරදිද යන්න කුමක් වුවත්, ඊට කුඩුකාරයන් මැරයන් ලවා පහර දීම තුච්ඡ වැඩකි. එසේ පොලු අරන් පහර දෙද්දි කාකි ඇදුම ඇදන් සිටි පොලිස් පිම්පි බල්ලන් එදෙස බලා සිටීම ඊටත් වඩා බඩ දගලන දසුනකි. පොලිස්පතිනිය අගමැත්තාගේ ඇට මිරිකන විට, මෙම පොලිස් බල්ලෝ මිරිකුවේ හා ලෙවකෑවේ කාගේ ඇටයද?
ඊටත් වඩා විහිලුව අද දුටුවේ පාර්ලිමේන්තු හරක් ගාලේ නායක හරකාගෙනි. ඊයේ මුලු ලොවම සේවකයන්ට පොලුවලින් පහර දෙන දුටුවත්, ඌට එවැනි දර්ශන පෙනී නැත. පාර්ලිමේන්තුව මහා සාරගර්භ උත්තරීතර තැනක් නම්, මෙවැනි වෙසියන්ගේ පුතුන් සභානායක තනතුරු දරන්නේ කෙසේද? ගැටලුව වන්නේ මුං නියෝජනය කරන්නේ මොන රටක්ද? මොන ජන කොටසක්ද? මුගේ ඇස් දෙක හොදින් පෙනෙන්නට සේදිය යුත්තේ කලල් #@4 වලිනි. ඊට වඩා දෙයක් කියන්නට සිතට එන්නේ නැත.
එය පුණ්‍යායතනයක් බවට පත් කර දැන් බඳවා ගන්නා ප්‍රමාණය මෙන් සිය ගුණයක් ඉහල නංවා හැකි නම් විදෙස් සිසුන් බඳවා ගැනීමට පහසුකම් සලසා දිය යුතුය. විදේශීය සිසුන්ගෙන් දේශීය සිසුන්ගෙන් අය කරන ගණන මෙන් දෙගුණයක් වත් අය කර ගෙන, ඉන් ලැබෙන ආදායමෙන් දේශීය සිසුන්ට ශිෂ්‍යත්ව ලබා දිය යුතුය.
රජය එසේ ක්‍රියා කිරීම යුක්ති සහගත මෙන්ම සහේතුක වේ. ඉන් විදේශ ආයෝජන අධෛර්යමත් නොවේ අර කාලකන්නි කැබිනට් ප්‍රකාශකයා කියන පරිදි. කිසිවක් තේරුම් ගත නොහැකි මෝඩ මී හරක් නොවෙයි ආයෝජකයන් කියන්නේ. පාණ්ඩුව කියන තරම් විදේශ ආයෝජන ඇත්තේද නොවේ; එනිසානේ රාජ්‍ය දේපල විකුනන් කන්නට මුංට සිදු වී තිබෙන්නේ. එහෙත් මුං කටමැත දොඩවන්නේ හරියට ආයෝජකයෝ අද පෙට්‍රල් ෂෙඩ්වලින් තෙල් ගහ ගන්න පෝලිමේ සිටින්නා සේය.
ඉතිහාසයේ නම්බුකාර විදියට සිදු කරපු මහා බැංකු බැඳුම්කර මංකොල්ලය ගැනත් දැන් දැන් කරුණු හෙලි වෙමින් පවතී. ඒ කාලයේ එහි කිසිදු වැරැද්දක් සිදු වී නොමැති බව පැවසූ අඩනිරුවත් පවුලේ ලොක්කී රෝසිත්, තාත්තගේ නඩුකාරකමත් තමන්ට ගෙවල් දෙක තුනක් තිබෙන බව පම්පෝරි ගහන මන්දමානසික සේනසිංහත් අදත් පෙර ලෙසම හොරකමක් නැතැයි කියන්නට ඉදිරිපත් වන්නේද? රනිල් අර්ජුන්ගේ සම්පුර්න වගකීම භාර ගන්නේ යැයි කැබිනට්ටුවත් පොරොන්දු වෙමින් ඌව මුල් පුටුවට පත් කළේ නම්, දැන් එම වගකීම ඉටුකරමින් ගෙදර ගොස් දැන්වත් ළමයෙකු හදන්නට උත්සහ කළ යුතුය.
හම්බන්තොට වරායේ බරපැන රටට විශාල වැඩිය. එය කාලකන්නි රාජපක්කයාගේ ඔද වැඩි කිරීමට සාදපු සැලසුමකට විනා විද්‍යාත්මක සැලසුමකට සිදු වූවක් නොවන බව පෙනේ. එනිසා එහි වගකීම අඩු කිරීමට වෙනත් රටවලින් වෙස්සන්තරලා එන්නේ නැත. වගකීම මෙන්ම ලාභයද තවත් රාජ්‍ය නොවන ආයතනයක් සමඟ බෙදා ගැනීම මේ වෙලාවේ අත්‍යාවශ්‍ය දෙයකි. සමහරවිට අපට අවශ්‍ය පරිදි කොන්දේසි සියල්ල අදාල ආයතනය විසින් පිළිගැනීමට අකමැති විය හැකිය. කවුරුත් එය තේරුම් ගත යුතු වුවත්, තවමත් රාජපක්ක කල්ලිය මෝඩ හරක් වැසියන් කුලප්පු කරමින් ප්‍රශ්න ඇති කරන බවක් පෙනේ.
එසේ වුවත් රනිල්ගේ හා උගේ නරි කැල රටේ ගහන ගේම් නිසා කාටත් උන්ගේ ක්‍රියාවන් ගැන විශ්වාසයක් නැත. මහනායක හිමිවරුන්ද නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට විරුද්ධ යැයි පවසන්නේ එම අවිශ්වාසය නිසාය. රනිල් බටහිර රාජ්‍යවල කොම්ප්‍රාදෝරුවෙකු ලෙස හැඳින් වුවත් නියම තත්වය නම් ඌ බටහිර රටවලට වෛශ්‍යාකම් කරන වෙසගනකි. ඌ නවතින්නේ මුලු රටම එක එකාට විකුණාය. බටහිරට වෙසගන වුවත්, ලංකාව තුල තුච්ඡ කපටි තගයෙකු ලෙස ක්‍රියා කරයි. සමහරවිට ඌ ලිච්ඡවි න්‍යාය භාවිතා කරනවා ඇත්තේ පිරිස සමඟ නිදන කාමරය තුල පමණක් විය හැකිය.
සාමකාමීව පවත්වන විරෝධතාවලට මුලික මිනිස් අයිතිවාසිකමක් අපට ඇත. එය මහෙස්ත්‍රාත් උසාවියට හෝ නීතිය නමා පස්ස පැත්තේ ගාගෙන සිටින දේශපාලුවන්ට යස් සර් නෝ සර් කියන නපුංසක පොලිස්පතිනිට (පතියෙක් ලෙස වැඩ කරන බවක් නොපෙනේ) අතික්‍රමණය කළ නොහැකිය. ඊයේ තෙල් සංස්ථාවේ සේවකයන් කළ වැඩ වර්ජනය හරිද වැරදිද යන්න කුමක් වුවත්, ඊට කුඩුකාරයන් මැරයන් ලවා පහර දීම තුච්ඡ වැඩකි. එසේ පොලු අරන් පහර දෙද්දි කාකි ඇදුම ඇදන් සිටි පොලිස් පිම්පි බල්ලන් එදෙස බලා සිටීම ඊටත් වඩා බඩ දගලන දසුනකි. පොලිස්පතිනිය අගමැත්තාගේ ඇට මිරිකන විට, මෙම පොලිස් බල්ලෝ මිරිකුවේ හා ලෙවකෑවේ කාගේ ඇටයද?
ඊටත් වඩා විහිලුව අද දුටුවේ පාර්ලිමේන්තු හරක් ගාලේ නායක හරකාගෙනි. ඊයේ මුලු ලොවම සේවකයන්ට පොලුවලින් පහර දෙන දුටුවත්, ඌට එවැනි දර්ශන පෙනී නැත. පාර්ලිමේන්තුව මහා සාරගර්භ උත්තරීතර තැනක් නම්, මෙවැනි වෙසියන්ගේ පුතුන් සභානායක තනතුරු දරන්නේ කෙසේද? ගැටලුව වන්නේ මුං නියෝජනය කරන්නේ මොන රටක්ද? මොන ජන කොටසක්ද? මුගේ ඇස් දෙක හොදින් පෙනෙන්නට සේදිය යුත්තේ කලල් #@4 වලිනි. ඊට වඩා දෙයක් කියන්නට සිතට එන්නේ නැත.