Skip to main content

පට්ට ගවේසි

කුනු හරුප ගීත හා ශෘංගාරාත්මක කලා නිර්මාන අතර වෙනස ගැන ලියන්න කියල ගත්තට ලියලත් වැඩක් නැහැ වගේ හිතෙනවා.  ජාතියේ හැම පැතිකඩක්ම කඩා වැටෙද්දි, පක්ෂ විපක්ෂ භේදයකින් තොරව දේශපාලුවන් විවිධ ක්‍රම ඔස්සේ රට දූෂ්‍ය කරද්දි එක එක පක්ෂවලට තාමත් හුරේ දමන මරි මෝඩ ජනතාවට කුනුහරුප සිංදු හැර ප්‍රබුද්ධ හෝ සරල රස වින්දන සිංදු දැනේවිද! තම මෑනි, මනුස්සයා යුද්ධ කරද්දි, තමන්ව අවජාතන කල දුකට ශිෂ්නයේ සයිස් එක ගැන සිංදු කීමට දෛර්ය ගත් යොහානිට පට්ට (ග)වේසි නිල නාමය ලබා දුන්නත් අපේ නම් කිසි මෙව්ව එකක් නැක. 

සුභ නව වසරක් වේවා!

තවත් අලුත් අවුරුද්දක් ඇවිල්ලා. විශේෂයෙන් පොඩ්ඩන්ට නම් මේ කාලය ඉතාම සැහැල්ලු හා ප්‍රීතිමත් දවස් කිහිපයක්. එක පැත්තකින් පාසල් නිවාඩුවනෙ. එවැනිම සතුටක් වැඩිහිටියන්ටත් තියෙනවාද යන්න නම් සැක සහිතයි මොකද සම"හරක්ට" අරක්කු බෝතලය අන් සියල්ලටම වඩා වැදගත් වන කාලයක් බවට සෑම උත්සව කාලයක්ම දැන් පත්ව තිබෙන නිසාය. එලෙස අරක්කු බෝතලය හා සිගරට් සමාජය රෝගී කරන අතරේ එම දහජරාව නොබොන අයට පැනි බීම පෙවීමට කොම්පැනි කාරයන් උත්සහ කරමින් සිටිනවා. සිතිමේ කිසි විනයක් නැති අපේ මහ ලොකු බෞද්ධ සමාජයත් පහසුවෙන්ම ඊට සීඝ්‍රයෙන් යට වෙමින් තිබෙනවා. සුපුරුදු ලෙසම මේවා සම්බන්ධයෙන් ප්‍රතිපත්ති හා නීති රීති සෑදීමේ වගකීම පැවරී ඇති එවුන්ටද වගේ වගක් නැත. බඩ ගින්නට කන බත් එකත් වහ කන තත්වයට පත් කළ මීහරක් වැනි ගොවියන් බහුල රටක එක අතකින් සල්ලි වියදම් කර ලෙඩ රෝග සාදා ගැනීමේ කලාව නුහුරු නුපුරුදු එකකුත් නොවේ.

කාලාන්තරයක් තිසේසේ විකෘති වෙච්ච සමාජයක් තුළ සිංහල අවුරුද්ද වැනි වටිනා සතුට ඉතිරී යා යුතු කාලයද බොහෝ විට නාස්ති වෙන බවක් පෙනේ. තමන්ට දැරිය හැකි ප්‍රමාණයෙන් ඔබ්බට ගොස් අනුන්ට පේන්නට එය සමරන්නට ගොස් අවුරුද්ද යනු ණය වන කාලයක් කනකර උකස් කරන කාලයක් බවට පත් කර ගෙන ඇත (එය හරියට අපේ වෙඩිං වගේ; දෙන්නෙක් කසාද බඳින එක කොච්චර සතුටින් සැහැල්ලුවෙන් කළ යුතු දෙයක් වුවත් උජාරුව නිසාම එය කොතරම් අපා දුකක් බවට පත්ව තිබේද?) අවුරුදු උත්සවයක් ගත්තත් එහි සතුට සාමූහිකත්වය අභිබවා මුදල (ත්‍යාග) ඉදිරියට විත් තිබේ. සාමූහික ක්‍රියාකාරකම් වෙනුවට තරග බිහි වී තිබේ. කුඩා කුඩා සෙල්ලම් දක්නට නැත (උදාහරණයක් ලෙස අපි පොඩි කාලේ පංච දැම්මත් දැන් ආසාවට පංච ලෑල්ලක් දක්නට නැත). කැට ගහන්නේ නැත. ආසාවට රබන් ශබ්දයක් නැත. උංචිල්ලා ඇත්තේම නැත. මා කුඩා කල කොළඹ වැනි අධිනාගරික ප්‍රදේශයක පවා මේ සියලු දේ අත්දැක සතුටු වුණු හැටි තවමත් සිහිගැන්වේ. දැන් බලන බලන තැන රොක් වී අරක්කු පාටි ඇත; කුනුහරුප මහ හඩින් පලමින් ඒවා පැවැත්වේ. අපේ ගැහැණුන්ද ඒවාට බයිට් සපයා දෙමින් වෛශ්‍යාකම ප්‍රදර්ශනය කරමින් සිටී. ළමුන්ට සංස්කෘතිය පවරා දීමක් කිසිසේත් සිදු නොවේ. බොරුවට ටීවී එකේ පමණක් සංස්කෘතිය "රඟ දක්වන" විකාර පෙන්වයි. අව්‍යාජ උත්සව කාලයක් දකින්නට නැත.

හැමදේටම රජයට බනින අප ඇත්තටම මෙහිදී කිසිවෙකුට නොබැන තමන්ම වෙනස් විය යුතු බව තේරුම් ගැනීමට මහා පණ්ඩිතයකුගේ ප්‍රඥාවක් අවශ්‍ය නැත. එහෙත් ඉතා සරල දෙයක්වත් තේරුම් ගන්නට උත්සහ නොදරන ජඩ ලාංකිකයා අමුතුවෙන් මෙය තේරුම් ගන්නට යන්නේද නැත. වෙඩි පත්තු කිරීමේදී සතුන්ට ඉන් සිදුවන හිරිහැර ගැන කිසිවෙක් කතා කරන්නේද නැත (සත්ව සංවිධානයක් දෙකක් හැරෙන්නට). මල්වෙඩිල්ලේ ශබ්දය අපේ ගොන් නාම්බන්ට මදිය; උන්ට එය ඕනෑ සී4 බෝම්බයක තරම් හඩිනි. අවුරුද්ද ගැන ටීවී එකේ නම් උජාරු කතා එමටයි. සමහරවිට ඒ කියන්නේ ලෝකයේ වෙනත් ලංකාවක් ගැන වෙන්නට ඇති මොකද අප ඇත්තටම ජීවත් වන ලංකාවේ නම් පෙනෙන්නට තියෙන්නේම මෝඩකම්ය. ඔක්කොම කනපිටය.

අතීතය නොව වර්තමානය වැදගත් වේ. එනිසා වර්තමානය ඇති සැටියෙන් දැක ඊට පිළියම් යෙදීමට කාගෙත් වගකීමකි. විශේෂයෙන්ම සංස්කෘතික දේවලදී තනි තනි පුද්ගල හැසිරීම හා භාවිතාව වැදගත්ය. එනිසා සිංහල අවුරුද්ද ඇත්තටම අපේ සිංහල අවුරුද්ද බවට නැවත පත් කරගමු. සල්ලි හා පීඩාව වෙනුවට සතුට හා සාමය ඉස්මතු වන උත්සවයක් බවට නැවත පත් කර ගමු. කුමන ප්‍රශ්න හා අර්බුද තිබුණත්, සුභ අලුත් අවුරුද්දක් වේවා යැයි ප්‍රාර්ථන කරනවා.

Comments

Popular posts from this blog

දන්නා සිංහලෙන් ඉංග්‍රිසි ඉගෙන ගනිමු - පාඩම 1

මෙම පොත (පාඩම් මාලාව) පරිශීලනය කිරීමට ඔබට එදිනෙදා සිංහල භාෂාව භාවිතා කිරීමේ හැකියාව හා සාමාන්‍ය බුද්ධිය පමණක් තිබීම අවම සුදුසුකම ලෙස මා සලකනවා.  තවද, ඇසෙන පරිදි ඉංග්‍රීසි අකුරින් ලිවීමට හැකිවීම හා ඉංග්‍රීසියෙන් ලියා ඇති දෙයක් කියවීමට හැකි නම්, ඔබට මෙතැන් සිට මෙම පාඩම් මාලාව කියවා ඉගෙන ගත හැකිය.  ඔබට එසේ ඉංග්‍රීසි කියවීම හා ලිවීම ගැන දැනීමක් දැනටමත් නොමැත්තේ නම්, කරුණාකර මෙ‍ම පොතෙහි “අතිරේකය - 1 ”  බලා පළමුව එම හැකියාව ඇති කරගන්න.  තවද, හැකි පමණ ඉංග්‍රීසි වචනද පාඩම් කරගන්න. ඔබ හිතවතෙකුගේ නිවසකට හෝ වෙනත් පිටස්තර තැනකට යන විටෙක හැසිරෙන්නේ ඔබට අවශ්‍ය විදියටම නෙමේ නේද?  එනම්, පිට නිවසකට ගිය විට අහවල් පුටුව තිබෙන තැන හරි නැහැ, අහවල් එක මෙහෙම තිබෙන්නට ඕනෑ ආදී ලෙස ඔවුනට පවසන්නේ නැහැ, මොකද අප සිටින්නේ අනුන්ගේ තැනක නිසා.  එලෙසම, ඉංග්‍රීසි භාෂාව යනු සිංහල නොවේ.  ඔබ කැමැති වුවත් නැතත් ඉංග්‍රීසි ඉගෙනීමේදීද අප ඉංග්‍රීසි ව්‍යාකරණ රීති හා රටා එපරිද්දෙන්ම උගත යුතුය.  එනම්, සෑම සිංහල වගන්ති රටාවක්ම ඉංග්‍රීසියට ඔබ්බන්නට නොව, ඉංග්‍රීසියේ ඇති රටා ඔබ දන්නා සිංහල භාෂාව තුළින් ඉගෙනීමට උත්සහ කළ යුතුය. 

දන්නා සිංහලෙන් ඉංග්‍රිසි ඉගෙන ගනිමු - අතිරේකය 1

මූලික ඉංග්‍රීසි ලිවීම හා කියවීම ඉංග්‍රීසියෙන් ලියන්නේ හා ඉංග්‍රීසියෙන් ලියා ඇති දෙයක් කියවන්නේ කෙසේද?  ඉංග්‍රීසිය ඉගෙනීමට පෙර ඔබට මෙම හැකියාව තිබිය යුතුමය.  එය එතරම් අපහසු දෙයක්ද නොවේ.  ඔබේ උනන්දුව හොඳින් ‍තිබේ නම්, පැය කිහිපයකින් ඔබට මෙම හැකියාව ඇති කර ගත හැකිය.  මුල සිට පියවරෙන් පියවර එය උගන්වන්නම්.   මුලින්ම මිනිසා භාෂාවක් භාවිතා කළේ ශබ්දයෙන් පමණි.  එනම් ලිඛිත භාෂාව ඇති වූයේ පසු කාලයකදීය.  කටින් නිකුත් කරන ශබ්ද කනින් අසා ඔවුන් අදහස් උවමාරු කර ගත්තා.  පසුව ඔවුන්ට වුවමනා වුණා මෙම ශබ්ද කොලයක හෝ වෙනත් දෙයක සටහන් කර ගන්නට.  ඒ සඳහායි අකුරු නිර්මාණය කර ගත්තේ.  එම අකුරු නියෝජනය කරන්නේ ශබ්දයි .  මෙසේ මූලික අකුරු කිහිපයක් ඔවුන් එක එක භාෂාව සඳහා නිර්මාණය කර ගත්තා.  ඉංග්‍රීසියේදී මෙලෙස මූලික අකුරු 26ක් ඇත.   එය ඉංග්‍රීසි හෝඩිය ලෙස හැඳින් වෙනවා. අප ඉගෙන ගත යුත්තේ මෙම අකුරු මඟින් නියෝජනය කෙරෙන ශබ්ද මොනවාද යන්නයි.  එවිට ඔබට ඉංග්‍රීසි ලිවීමට හා කියවීමට හැකි වෙනවා.  ඊට පෙර අප අකුරු 26 දැනගත යුතුයි.  එම අකුරු 26 පහත දක්වා ඇත.  ඉංග්‍රීසියේදී සෑම අකුරක්ම “සිම්පල්” හා “කැපිටල්” ලෙස දෙයාකාර

කතාවක් කර පොරක් වන්න...

කෙනෙකුගේ ජීවිතය තුල අඩුම වශයෙන් එක් වතාවක් හෝ කතාවක් පිරිසක් ඉදිරියේ කර තිබෙනවාට කිසිදු සැකයක් නැත. පාසැලේදී බලෙන් හෝ යම් සංගම් සැසියක හෝ රැස්වීමක හෝ එම කතාව සමහරවිට සිදු කර ඇති. පාසලේදී කතා මඟ හැරීමට ටොයිලට් එකේ සැඟවුනු අවස්ථාද මට දැන් සිහිපත් වේ. එහෙත් එදා එසේ කතා මඟ හැරීම ගැන අපරාදේ එහෙම කළේ යැයි අද සිතේ. යහලුවන් ඉදිරියේ "පොර" වෙන්න තිබූ අවස්ථා මඟ හැරුණේ යැයි දුකක් සිතට නැඟේ. ඇත්තටම කතාවක් කිරීම "පොර" කමකි. දක්ෂ කතිකයන්ට සමාජයේ ඉහල වටිනාකමක් හිමි වේ. පාසැලේදී වේවා, මඟුලක් අවමඟුලක් හෝ වෙනත් ඕනෑම සමාජ අවස්ථාවකදී වේවා දේශපාලන වේදිකාව මත වේවා කතාවක් කිරීමේදී පිලිපැදිය යුත්තේ සරල පිලිවෙතකි. එහෙත් එම සරල පිලිවෙත තුල වුවද, තමන්ගේ අනන්‍යතාව රඳවන කතාවක් කිරීමට කාටත් හැකිය. පුද්ගලයාගෙන් පුද්ගලයා වෙනස් වේ. එම වෙනස ප්‍රසිද්ධ කතා (public speaking) තුලද පවත්වාගත හැකිය. මේ ගැන මට ලිපියක් ලියන්නට සිතුනේ මාගේ මිතුරෙකුට ප්‍රසිද්ධ කතාවක් කිරීමට අවශ්‍ය වී, ඒ ගැන මේ ළඟ දවසක අප පැයක් පමණ සිදු කළ සංවාදයක් නිසාය. මා ප්‍රසිද්ධ දේශකයකු නොවුණත් මේ විෂය සම්බන්දයෙන් පාසැල් කාලයේ සිටම පත

දෛශික (vectors) - 1

එදිනෙදා ජීවිතයේදිත් විද්‍යාවේදිත් අපට විවිධාකාරයේ අගයන් සමඟ කටයුතු කිරීමට සිදු වෙනවා . ඉන් සමහරක් නිකංම සංඛ්‍යාවකින් ප්‍රකාශ කළ හැකි අගයන්ය . අඹ ගෙඩි 4 ක් , ළමයි 6 දෙනෙක් ආදී ලෙස ඒවා ප්‍රකාශ කළ හැකියි . තවත් සමහර අවස්ථාවලදී නිකංම අගයකින් / සංඛ්‍යාවකින් පමණක් ප්‍රකාශ කළ නොහැකි දේවල් / රාශි (quantity) හමු වේ . මෙවිට “මීටර්” , “ තත්පර” , “ කිලෝග්‍රෑම්” වැනි යම් ඒකකයක් (unit) සමඟ එම අගයන් පැවසිය යුතුය ; නැතිනම් ප්‍රකාශ කරන අදහස නිශ්චිත නොවේ . උදාහරණයක් ලෙස , “ මං 5 කින් එන්නම්” යැයි කී විට , එම 5 යනු තත්පරද , පැයද , දවස්ද , අවුරුදුද ආදි ලෙස නිශ්චිත නොවේ . මේ දෙවර්ගයේම අගයන් අදිශ (scalar) ලෙස හැඳින්වේ . අදිශයක් හෙවත් අදිශ රාශියක් යනු විශාලත්වයක් පමණක් ඇති දිශාවක් නැති අගයන්ය . ඔබේ වයස කියන විට , “ උතුරට 24 යි , නැගෙනහිරට 16 යි” කියා කියන්නේ නැහැනෙ මොකද දිශාව යන සාධකය / කාරණය වයස නමැති රාශියට වැදගත්කමක් නැත . එහෙත් සමහර අවස්ථා තිබෙනවා අගයක් / විශාලත්වයක් (magnitude) මෙන්ම දිශාවක්ද (direction) පැවසීමට සිදු වන . මෙවැනි රාශි දෛශික (vector) ලෙස හැඳින්වේ . උදාහරණයක් ලෙස , ඔබ යම් “බලයක්

දැනගත යුතු ඉංග්‍රිසි වචන -1

ඉංග්‍රිසි බස ඉගැනීමේදී වචන කොපමණ උගත යුතුද, එම වචන මොනවාදැයි බොහෝ දෙනෙකුට මතුවන ගැටලුවක් වන අතර, බොහෝ දෙනා ඊට විවිධ පිලිතුරුද සපයා ඇත. මේ ගැන හොඳින් පරීක්ෂණය කර ඇමරිකානු ආයතනයක් විසින් වචන 5000ක ලැයිස්තුවක් ඉදිරිපත් කර ඇත. එම ලැයිස්තුව මා කෙටස් දෙකකට (දිගු වැඩි නිසා) සිංහල තේරුම්ද සහිතව ඉදිරිපත් කර ඇත. (මේවා සැකසුවත් සෝදුපත් බලා නැති නිසා සුලු සුලු දෝෂ සමහරවිට තිබිය හැකිය). පහත ලැයිස්තුවේ වචන 2500ක් ඇත.    Word    තේරුම        be    ඉන්නවා    and    හා    of    ගේ    in    තුල    to    ට    have    තියෙනවා    to    ට    it    ඒක, ඌ    I    මම    that    ... කියලා, ඒ/අර, ඒක/අරක    for    සඳහා    you    ඔබ, ඔබලා    he    ඔහු    with    සමඟ    on    මත    do    කරනවා, "මෙව්ව කරනවා"    say    කියනවා    this    මේ, මේක    they    උන්, ඒවා, ඒගොල්ලෝ    at    දෙස, අසල    but    නමුත්    we    අපි    his    ඔහුගේ    from    සිට, ගෙන්    not    නැහැ    by    විසින්, මඟින්    she    ඇය    or    හෝ, හෙවත්    as    විට, නිසා, වශයෙන්    what    මොකක්ද,