Skip to main content

ඉලෙක්ට්‍රෝනික්ස් IV (Electronics) - 12

ැපෑසිටර් මයික් පෙරවර්ධකයට සවි කිරීම

හත පරිපථය සඳහා ඩයිනමික් මයික් එකක් යොදා ගත යුතු බව මා අවධාරණය කළ හේතුවක් තිබේ. එවන් මයික් එකක් ක්‍රියා කිරීමට පිටතින් සැපයුම් විදුලියක් අවශ්‍ය කරන්නේ නැත. මයික් එකෙන්ම යම් කුඩා විදුලියක් අමුතුවෙන්ම නිපදවෙන අතර, එම විදුලිය තමයි කෙලින්ම අප වර්ධනය කරන්නේ. එහෙත් බහුලවම භාවිතා කෙරෙන මයික් වර්ගයක් වන්නේ කන්ඩෙන්සර් මයික් (condenser microphone) හෙවත් ධාරිත්‍රක මයික්‍රෆෝන් (capacitor microphone) වේ. ඒවා ක්‍රියාත්මක වීමට පිටතින් විදුලි සැපයුමක් අවශ්‍ය කෙරේ.

ඩයිනමික් මයික් වර්ගය යටතේ රිබන් මයික් තිබුණා සේ, කන්ඩෙන්සර් මයික් වර්ගය යටතේ electret microphone කියා උපවර්ගයක් ඇත. ඉලෙක්ට්‍රෙට් මයික් ඉතා කුඩාවට, ලාභෙට නිපදවිය හැකිය. ඊට පිටතින් ලබා දිය යුතු විදුලිය කුඩාය. කුඩා ශබ්දයකින් විශාල විදුලි සංඥාවක් ලබා ගත හැකිය (එනම් මයික් එකේ සංවේදිතාව ඉහලය). ෆෝන්, සාමාන්‍ය ඩිජිටල් වීඩියෝ කැමරා, හෙඩ්සෙට්, හා කුඩා විදුලියකින් ක්‍රියාත්මක වන ශබ්දය පටිගත කරන උපකරණ ආදි සියල්ලෙහිම පාහේ ඇති ඉතා කුඩා මයික් එක වන්නේ මෙම ඉලෙක්ට්‍රෙට් මයික් එකයි. මෙතැන් සිට කන්ඩෙන්සර් මයික් යන වචනයෙන් මා හඟවන්නේ ඉලෙක්ට්‍රෙට් මයික් එක වේ (ඉලෙක්ට්‍රෙට් නොවන කන්ඩෙන්සර් මයික්ද ඉබේම මෙම වචනයෙන් ආවරණය වන බවද සිහිතබා ගන්න).

කන්ඩෙන්සර් මයික් එකකට එසේ භාහිර විදුලියක් අවශ්‍ය කරන්නේ ඇයිදැයි පැහැදිලි වෙනවා කන්ඩෙන්සර් මයික් එකක් ක්‍රියාත්මක වන විදිය ඉගෙන ගන්නා විට. මෙම මයික් එකකදී ශබ්දය අනුව වෙනස් වන්නේ ඒ තුල ඇති විශේෂිත කැපෑසිටරයේ ධාරිතාවයි. එම ධාරිතා වෙනස වෝල්ටියතා වෙනසක් බවට පත් කර, ඉන්පසු එම ඉතා දුර්වල වෝල්ටියතා සංඥාව තරමක් ප්‍රබල කර පිටතට ලබා දේ. ඒනිසා සෑම කන්ඩෙන්සර් මයික් එකක් තුලම (තනි ෆෙට් ට්‍රාන්සිස්ටරයකින් සැදුම්ලත්) වර්ධක පරිපථයක් කුඩාවට ඇත. මෙන්න මෙම කාර්යන් දෙක සිදු කිරීමට තමයි පිටතින් ජව සැපයුමක් ලබා දීමට සිදු වන්නේ.

කන්ඩෙන්සර් මයික් එකකට සපයන මෙම ජවය සැපයුම DC Bias Voltage ලෙස හැඳින්වේ (phantom power ලෙස හැඳින්වෙන්නෙත් කන්ඩෙන්සර් මයික්වලට විදුලිය සපයන මෙහිම තවත් ආකාරයකි). බයස් එක සඳහා වෝල්ට් 1.5 හා 9 අතර වෝල්ටියතාවක් ලබා දිය හැකිය. මිලිඇම්පියර් 1ක පමණ ඩීසී ධාරාවක් කන්ඩෙන්සර් මයික් එකට අවශ්‍ය වේ. තුන්වෙනි අතිරේකයේ මයික් ගැන වැඩිදුර විස්තර ඇත. පහත දැක්වෙන්නේ ඉලෙක්ට්‍රෙට් මයික් එකක් වන අතර මෙම කුඩා ඒකකය microphone capsule කියා කියයි. මෙම කුඩා ආවරණය තුල පවතින උපකොටස් තමයි ඉහත රූපයේ කැඩි ඉරිවලින් ඇඳි කොටුව තුල දක්වා තිබෙන්නේ.


කන්ඩෙන්සර් මයික් එකක් යොදා ගන්නේ නම්, අප සැලසුම් කළ පරිපථය තරමක් වෙනස් කිරීමට සිදු වෙනවා මොකද දැන් මයික් එකටත් යම් විදුලියක් කනෙක්ට් කරන්නට වෙනවා. එම විදුලිය බැටරියකින් සපයන ලෙසද සකස් කළ හැකිය. නැතිනම්, මේන් විදුලියෙන් (පවර් පැක් එකකින්) ක්‍රියාත්මක වන පරිදිත් සැකසිය හැකියි. එහෙමත් නැතිනම්, මයික් එක කනෙක්ට් වන පරිපථයෙන් ලැබෙන පරිදිද සකස් කළ හැකිය. අවශ්‍ය නම් බැටරියෙන් හා පරිපථයෙන් යන දෙයාකාරයෙන්ම ක්‍රියාකාරි වන ලෙස සැකසිය හැකියි. අප කරන්නට යන්නේ පෙරවර්ධක පරිපථයෙන් විදුලිය සපයන ක්‍රමයයි (පහසු හා ප්‍රචලිතම ක්‍රමය). එනිසයි පරිපථය තරමක් වෙනස් කරන්නට සිදු වන්නේ.

කන්ඩෙන්සර් මයික් පහත රූපයේ ආකාරයට දෙයාකාරයකින් පවතී. එකක අග්‍ර දෙකක් ඇති අතර, අනෙකෙහි අග්‍ර 3ක් පවතී. අග්‍ර ගණන වෙනස් වුවත් ක්‍රියාකාරිත්වය එකමයි. මේ දෙවර්ගයේදීම එක් අග්‍රයක් භූගතය (ground – GND) ලෙස හැඳින්වෙන අතර එය සැපයුම් විදුලියේ භූගතයට සම්බන්ද කරනවා. අග්‍ර දෙකක් තිබෙන එකේදී සැපයුම් විභවයේ ධන අග්‍රය සම්බන්ද කරන්නේද, මයික් එකෙන් එන සංඥාව පිටතට ලබා දෙන්නේද අනෙක් අග්‍රයෙනි. අග්‍ර 3ක් තිබෙන එකේදී එම කාර්යන් දෙක සඳහා වෙන වෙනම අග්‍ර 2ක් තිබෙනවා.


ඒ අනුව පහත රූපයේ ආකාරයට අග්‍ර 3ක් සහිත කන්ඩෙන්සර් මයික් සඳහා පරිපථය වෙනස් කළ හැකියි. කන්ඩෙන්සර් මයික් යොදා ගන්නා විට අනිවාර්යෙන්ම කප්ලිං කැපෑසිටරයක් භාවිතා කළ යුතුම වෙනවා. නැතිනම් මයික් එකේ හා ට්‍රාන්සිස්ටරයේ ඩිසී විදුලි එකිනෙකට මිශ්‍ර වී අවුලක් ඇති වෙනවාමයි

 
මයික් එකට විදුලිය සපයන රෙසිස්ටරයේ අගය සෙව්වේ මෙසේය. මයික් එකට වෝල්ට් 5ක් හා මිලිඇම්පියර් 1ක් අවශ්‍ය යැයි සලකා ඇත. එවිට, රෙසිස්ටර් අගය වන්නේ (6 – 5)V/1mA = 1k වේ. මයික් එකට අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට අඩුවෙන් වෝල්ටියතාව හා ධාරාව සැපයූ විට, මයික් එකෙන් පිටවන සංඥාව දුර්වල වේ. අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට වැඩියෙන් සැපයුවොත් මයික් එක විනාශ වී යා හැකිය. තවද කන්ඩෙන්සර් මයික් එකේ ඉම්පීඩන්ස් අගය ඩයිනමික් එකකට වඩා තරමක් විශාල විය හැකිය (කිලෝඕම් එකක් පමණ විය හැකිය). එනිසා මෙම සියලු පරාමිතින් ඔබ මයික් එක මිලදී ගන්නා විට දැන ගන්න.

අග්‍ර 2ක් සහිත කන්ඩෙන්සර් මයික් එකක් පහත ආකාරයට සෑදිය හැකිය. ධන විභවය ලබා දෙන්නෙත්, මයික් එකෙන් පිටවන විදුලි සංඥාව ලබා ගන්නෙත් එකම පින් එකෙනි. කැපෑසිටරය නිසා මයික් එකට ලබා දී තිබෙන වෝල්ටියතාව හා ට්‍රාන්සිස්ටරයේ බේස් වෝල්ටියතාව මිශ්‍ර නොවී එකිනෙකට වෙන්ව පවතී.

 

Comments

Popular posts from this blog

ලංකාවේ දේශපාලන පවුල්

තරමක ඕපාදූපයක් ගැන ලියන්නට හිතුනා. මේක දේශපාලන ඔපාදූපයක්. ලංකා දේශපාලනය හැඩගැස්වීමට (හොඳට නරකට) මූලික වූ දේශපාලන චරිත හා පරම්පරා කිහිපයක තොරතුරු ටිකක් ගැනයි මේ සටහන. ඔවුන් එකිනෙකා නෑයෝ. අන්න ඒ නෑදෑකම් ගැන පමනයි මා මෙහිදි සටහන් කරන්නට සිතන්නේ. සේනානායක, බණ්ඩාරනායක, ඔබේසේකර, විජේවර්ධන, ජයවර්ධන, කොතලාවල ආදී පරම්පරා අතර තිබෙන නෑ සබඳතා ගැනයි මේ විමසුම. එහෙත් ඒ ගැන ලිවීමට පෙර මේ මොහොතේ සමාජ මාධ්‍ය තුල පක්ෂ විපක්ෂව කතා කෙරෙන ජනපති අනුර හා පිරිසගේ විදෙස් සංචාර වියදම හා ඊට සාපේක්ෂව හිටපු ජනපතිවරුන්ගේ විදෙස් සංචාරක වියදම ගැනත් කෙටියෙන් සටහනක් තැබීමට කැමතියි. හිටපු ජනපතිවරුන්ගේ, විශේෂයෙන් මහින්ද රාජපක්කගේ විදෙස් සංචාර ගැන අපට ඇත්තටම ඇත්තේ පිලිකුලකි. උන් රටේ දුප්පත් ජනයාගේ වියදමින් එම ගමන් බිමන් ගියේ හා විනෝද වුනේ ධනවත් කුවේරයන් මෙනි. ඒ ගැන තිබෙන පිලිකුල එලෙසම නොවෙනස්ව තිබේ. ඊට සාපේක්ෂව අනුර කුමාරගේ වියදම රුපියල් ලක්ෂ 18ක් බව පැවසේ. මේ ගැන චාමර මන්ත්‍රී වරයා පාර්ලිමේන්තුවේදී අපූරු කතාවක් කලා. අනුරට බාගේ ටිකට් කඩලද දන්නේ නැහැ යනුවෙන් ඔහු කල හාස්‍යජනක ප්‍රකාශය ඇත්තටම ඇසිය යුතු ඉතාම නිවැරදි ප්‍රකාශයය...

දෙවැනි ගෝටාගමනය

මාලිමා ආණ්ඩුවක් පතමින් විශාල පිරිසක් දිවා රෑ වෙහෙසෙමින් කටයුතු කරන බවක් පෙනෙන අතර, ඇත්තටම මට ආයේ මතක් වන්නේ ගෝඨාභය ජනපතිවරණයට තරග වදින කොට තිබුණු තත්වයමයි.  මාලිමාව ගෙඩි පිටින්ම කරන්නේ එකල රාජපක්කලා කරපු ප්‍රචාරණ වැඩපිලිවෙලමයි. එහෙත් කිසිදු විමසිල්ලක් නැති සිංහල තරුන වහල්ලු ජවිපෙ/මාලිමා රජයක් ආ විට බොහෝවිට ඇති විය හැකි දේවල් ගැන සිතා බලා තිබේද? ගෝඨාභය ඇන ගත් දේවල් අතර ලොකුවටම තිබුනේ විදෙස් විනිමය හිඟ වීමය. එම නිසා රටට අවශ්‍ය ඉන්ධන, ගෑස්, බෙහෙත් හා තවත් අත්‍යවශ්‍ය දේ රටට ආනයනය කිරීමට බැරි විය. එනිසාම විදුලිය කපන්නට සිදු විය. තෙල් පෝලිම්වල වරුගනන් සිටින්නට සිදු විය. ඒ අත්දැකීම් එකින් එක නැවත මතක් කිරීමට අවශ්‍ය නැත මොකද අප එය හොඳටම විඳෙව්වෙමු.  එහෙත් එම අත්දැකීමට ආයේ මුහුන දීමට සිදු විය හැකි බවක් පෙනේ. කවදත් විදෙස් ණය වලින්ම විදෙස් ණය සේවාකරණය කරමින් සිටි ලංකාව මෑත ඉතිහාසයේ කිසිදා දේශීය නිෂ්පාදනය ඉහල දැමීමෙන් එම ණය ගෙවන තත්වයක සිටියේ නැත. එමනිසා නිරන්තරයෙන් අප විදෙස් ණය උගු​ලේ සිර වී සිටියා. මාලිමා රජයක් ආ සැනින් එම තත්වය කනපිට පෙරලෙන්නේ නැත. ඒ සඳහා වසර කිහිපයක් ගත වනු ඇත (ඔවුන් ...

තෙරුවන් සරන ගිය මාලිමාව

තවත් අපූරු ඡන්දයක් නිම විය. එය කරුණු රැසක් නිසා අපූර්ව වේ. සමහරු කියන පරිදි රදලයන්ගේ දේශපාලනයේ අවසානයක් (තාවකාලිකව හෝ) ඉන් සිදු විය. වැඩ කරන ජනයාගේ, නිර්ධන පංතියේ නායකයෙකු හා පක්ෂයක් බලයට පත් වීමද සුවිශේෂී වේ. රටේ මෙතෙක් සිදු වූ සකල විධ අපරාධ, දූෂන, භීෂන සොයා දඩුවම් කරනවා යැයි සමස්ථ රටවැසියා විශ්වාස කරන පාලනයක් ඇති විය. තවද, බහුතර කැමැත්ත නැති (එනම් 43%ක කැමැත්ත ඇති) ජනපතිවරයකු පත් විය. ජවිපෙ නායකයෙක් "තෙරුවන් සරණයි" කියා පැවසීමත් පුදුමය. මේ සියල්ල ලංකා ඉතිහාසයේ පලමු වරට සිදු වූ අපූරු දේශපාලන සංසිද්ධි වේ. මාද විවිධ හේතුන් මත අනුරට විරුද්ධව මෙවර තර්ක විතර්ක, සංවාද විවාද, හා "මඩ" යහමින් ගැසූ තත්වයක් මත වුවද, ඔහු දැන් රටේ ජනපති බැවින් ඔහුට පලමුව සුබ පතමි.  ඔහුට විරුද්ධව වැඩ කලත්, මා (කිසිදා) කිසිදු පක්ෂයකට හෝ පුද්ගලයකුට කඩේ ගියේද නැති අතර අඩුම ගණනේ මාගේ ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීමටවත් ඡන්ද පොලට ගියෙ නැත (ජීවිතයේ පලමු වරට ඡන්ද වර්ජනයක). උපතේ සිටම වාමාංශික දේශපාලනය සක්‍රියව යෙදුනු පවුලක හැදී වැඩී, විප්ලවවාදි අදහස්වලින් මෙතෙක් කල් දක්වා සිටි මා පලමු වරට සාම්ප්‍රදායික (කන්සර්වටිව්...